4. Ψηλάφηση
Η εξέταση με ψηλάφηση περιλαμβάνει την αίσθηση του σφυγμού και την ψηλάφηση του σώματος.
ΣΦΥΓΜΟΣ
Η αίσθηση του σφυγμού στον καρπό είναι η πιο σημαντική πτυχή της ψηλάφησης. Είναι ένα από τα χαρακτηριστικά ενός ειδικευμένου θεραπευτή, γιατί απαιτεί εκτεταμένη εμπειρία, αλλά και διαισθητική ευαισθησία.
Ο σφυγμός λαμβάνεται με την τοποθέτηση των τριών δακτύλων (δείκτης - μέσος - παράμεσος) μαζί, με τον δείκτη να βρίσκεται πλησιέστερα προς την παλάμη του θεραπευομένου.
Οι θέσεις που αντιστοιχούν στον δείκτη, μέσο και παράμεσο ονομάζονται ‟cun, guan και chi‟, αντίστοιχα. Κάθε θέση παρέχει διαφορετικές διαγνωστικές πληροφορίες.
Επιπλέον, εφαρμόζεται πίεση, διαφορετική κάθε φορά, για τον προσδιορισμό της φύσης του σφυγμού σε τρία επίπεδα -στην επιφάνεια, στην μέση και στο βάθος.
Ο σφυγμός στον καρπό αντικατοπτρίζει την ροή του qi και του αίματος στα κανάλια, η οποία με την σειρά της αντανακλά υγιείς και νοσηρές καταστάσεις στο σώμα.
Από την εξέταση του σφυγμού, ο θεραπευτής μπορεί να καθορίσει την εξωτερική/εσωτερική θέση της νόσου, την κατάσταση του qi, του αίματος και των υγρών, καθώς και την κατάσταση των Zang Fu οργάνων.
Η εξέταση των σφυγμών συνεπάγεται τον συνδυασμό καταστάσεων, που εντοπίστηκαν στον σφυγμό με συγκεκριμένες παθολογίες.
Έχοντας κάποια εμπειρία, ένας ορισμένος τύπος σφυγμού μπορεί να συνδυαστεί άμεσα με ορισμένα χαρακτηριστικά της κατάστασης του θεραπευομένου.
Επιπλέων σφυγμός και βυθισμένος σφυγμός:
Όταν ένα βλαπτικό στοιχείο είναι στο εξωτερικό του σώματος, ο σφυγμός είναι πλωτός, που σημαίνει ότι είναι αισθητός μόνο με ελαφρά πίεση των δακτύλων.
Όταν η ασθένεια είναι στο εσωτερικό, ο σφυγμός είναι βυθισμένος και αισθητός, μόνον όταν εφαρμόζεται μεγαλύτερη πίεση.
Ταχύς και αργός σφυγμός:
Ο ταχύς σφυγμός δείχνει ζέστη, ενώ ένας αργός σφυγμός δηλώνει κρύο.
Αυτό σχετίζεται με το γεγονός, ότι η ζέστη διεγείρει την δραστηριότητα, προκαλώντας το αίμα να κινείται πιο γρήγορα, ενώ το κρύο μειώνει την δραστηριότητα, προκαλώντας το qi και το αίμα να επιβραδύνουν.
Κενός σφυγμός και γεμάτος σφυγμός:
Ένας σφυγμός που είναι αδύναμος σε όλες τις θέσεις (cun, guan και chi) και σε όλα τα επίπεδα (επιφανειακό, μέσο και βαθύ) περιγράφεται ως κενός. Υπό πίεση δίνει την αίσθηση του κενού και μαλακού.
Ο κενός σφυγμός φαίνεται σε πρότυπα κενότητας, ειδικά σε διπλή κενότητα qi και αίματος.
Ένας γεμάτος σφυγμός είναι σταθερός και ισχυρός σε όλες τις θέσεις και τα επίπεδα. Ο παλμός είναι πληθωρικός τόσο στην άφιξη όσο και στην αναχώρηση. Τα αιμοφόρα αγγεία δείχνουν ευρέα.
Ένας γεμάτος σφυγμός παρατηρείται σε πρότυπα κορεσμού και σε υγιή άτομα.
Ογκούμενος σφυγμός και λεπτός σφυγμός:
Ένας ογκούμενος σφυγμός είναι μεγάλος (το αγγείο δείχνει ευρύτερο από το κανονικό) και ισχυρός. Αυτό σημαίνει κορεσμό ζέστης.
Ένας λεπτός-ανεπαίσθητος σφυγμός είναι εκείνος, στον οποίο το αγγείο δείχνει λεπτότερο από το κανονικό. Αυτό συνήθως σημαίνει κενότητα αίματος ή κενότητα yin.
Ολισθηρός σφυγμός και τραχύς - άγριος σφυγμός:
Ένας ολισθηρός σφυγμός είναι εκείνος που κινείται ελεύθερα. Συνήθως παρατηρείται σε υγιείς ανθρώπους, ιδιαίτερα έγκυες γυναίκες.
Στην ασθένεια, συνδέεται με φλέγμα - καταρροή ή στάση των τροφών.
Ο τραχύς σφυγμός είναι το αντίθετο από τον ολισθηρό σφυγμό, δηλαδή, είναι εκείνος που δεν ρέει ομαλά. Εμφανίζεται συχνά σε πρότυπα στάσης του αίματος και διπλής κενότητας του qi και του αίματος.
Σφυγμός ‟σαν χορδή ‟:
Είναι ένας μακρύς τεντωμένος - τσιτωμένος παλμός, που γίνεται αισθητός σαν σφιγμένη χορδή μουσικού οργάνου.
Σχετίζεται με νόσο στο ήπαρ και στην χοληδόχο κύστη (ιδιαίτερα σε ανοδική υπερδραστηριότητα του ηπατικού yang).
Συνδέεται, επίσης, με φλέγμα - καταρροή, που χαρακτηρίζεται τυπικά από σφυγμό, που είναι ολισθηρός και ‟σαν χορδή‟.
Ένας σφυγμός ισχυρός και ‟σαν χορδή‟ ονομάζεται ‟σφικτός σφυγμός‟ και συνδέεται με κρύο και πόνο.
Διακοπτόμενος σφυγμός:
Είναι αυτός που παραλείπει περιοδικά ένα κτύπο. Τρεις τύποι προσδιορίζονται:
ΨΗΛΑΦΗΣΗ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ
Η ψηλάφηση του σώματος περιλαμβάνει την αίσθηση της επιφάνειας του σώματος με το χέρι, για να προσδιοριστεί η παρουσία ζέστης, κρύου, υγρασίας, διάτασης και πόνου και να παρατηρηθεί η αντίδραση του ατόμου στην πίεση. Ψηλάφηση εφαρμόζεται σε διάφορα μέρη, κυρίως στο δέρμα, άκρα, κοιλιά και σε ορισμένα σημεία βελονισμού.
Η ψηλάφηση καταλήγει στην διάγνωση του θεραπευτή για την κατάσταση της υγείας του θεραπευομένου, καθώς είναι η τελευταία από τις Τέσσερις Εξετάσεις.
Τα παθολογικά συμπτώματα που συγκεντρώθηκαν κατά την διάρκεια της διάγνωσης, θα επιτρέψουν στον θεραπευτή να προχωρήσει στον προσδιορισμό προτύπων.
Οι Τέσσερις Εξετάσεις (Ι)
Οι Τέσσερις Εξετάσεις (ΙΙ)
Πηγή:
Nigel Wiseman, Εισαγωγή στην Κινεζική Ιατρική
Η εξέταση με ψηλάφηση περιλαμβάνει την αίσθηση του σφυγμού και την ψηλάφηση του σώματος.
ΣΦΥΓΜΟΣ
Η αίσθηση του σφυγμού στον καρπό είναι η πιο σημαντική πτυχή της ψηλάφησης. Είναι ένα από τα χαρακτηριστικά ενός ειδικευμένου θεραπευτή, γιατί απαιτεί εκτεταμένη εμπειρία, αλλά και διαισθητική ευαισθησία.
Ο σφυγμός λαμβάνεται με την τοποθέτηση των τριών δακτύλων (δείκτης - μέσος - παράμεσος) μαζί, με τον δείκτη να βρίσκεται πλησιέστερα προς την παλάμη του θεραπευομένου.
Οι θέσεις που αντιστοιχούν στον δείκτη, μέσο και παράμεσο ονομάζονται ‟cun, guan και chi‟, αντίστοιχα. Κάθε θέση παρέχει διαφορετικές διαγνωστικές πληροφορίες.
Επιπλέον, εφαρμόζεται πίεση, διαφορετική κάθε φορά, για τον προσδιορισμό της φύσης του σφυγμού σε τρία επίπεδα -στην επιφάνεια, στην μέση και στο βάθος.
Ο σφυγμός στον καρπό αντικατοπτρίζει την ροή του qi και του αίματος στα κανάλια, η οποία με την σειρά της αντανακλά υγιείς και νοσηρές καταστάσεις στο σώμα.
Από την εξέταση του σφυγμού, ο θεραπευτής μπορεί να καθορίσει την εξωτερική/εσωτερική θέση της νόσου, την κατάσταση του qi, του αίματος και των υγρών, καθώς και την κατάσταση των Zang Fu οργάνων.
Η εξέταση των σφυγμών συνεπάγεται τον συνδυασμό καταστάσεων, που εντοπίστηκαν στον σφυγμό με συγκεκριμένες παθολογίες.
Έχοντας κάποια εμπειρία, ένας ορισμένος τύπος σφυγμού μπορεί να συνδυαστεί άμεσα με ορισμένα χαρακτηριστικά της κατάστασης του θεραπευομένου.
Επιπλέων σφυγμός και βυθισμένος σφυγμός:
Όταν ένα βλαπτικό στοιχείο είναι στο εξωτερικό του σώματος, ο σφυγμός είναι πλωτός, που σημαίνει ότι είναι αισθητός μόνο με ελαφρά πίεση των δακτύλων.
Όταν η ασθένεια είναι στο εσωτερικό, ο σφυγμός είναι βυθισμένος και αισθητός, μόνον όταν εφαρμόζεται μεγαλύτερη πίεση.
Ταχύς και αργός σφυγμός:
Ο ταχύς σφυγμός δείχνει ζέστη, ενώ ένας αργός σφυγμός δηλώνει κρύο.
Αυτό σχετίζεται με το γεγονός, ότι η ζέστη διεγείρει την δραστηριότητα, προκαλώντας το αίμα να κινείται πιο γρήγορα, ενώ το κρύο μειώνει την δραστηριότητα, προκαλώντας το qi και το αίμα να επιβραδύνουν.
Κενός σφυγμός και γεμάτος σφυγμός:
Ένας σφυγμός που είναι αδύναμος σε όλες τις θέσεις (cun, guan και chi) και σε όλα τα επίπεδα (επιφανειακό, μέσο και βαθύ) περιγράφεται ως κενός. Υπό πίεση δίνει την αίσθηση του κενού και μαλακού.
Ο κενός σφυγμός φαίνεται σε πρότυπα κενότητας, ειδικά σε διπλή κενότητα qi και αίματος.
Ένας γεμάτος σφυγμός είναι σταθερός και ισχυρός σε όλες τις θέσεις και τα επίπεδα. Ο παλμός είναι πληθωρικός τόσο στην άφιξη όσο και στην αναχώρηση. Τα αιμοφόρα αγγεία δείχνουν ευρέα.
Ένας γεμάτος σφυγμός παρατηρείται σε πρότυπα κορεσμού και σε υγιή άτομα.
Ογκούμενος σφυγμός και λεπτός σφυγμός:
Ένας ογκούμενος σφυγμός είναι μεγάλος (το αγγείο δείχνει ευρύτερο από το κανονικό) και ισχυρός. Αυτό σημαίνει κορεσμό ζέστης.
Ένας λεπτός-ανεπαίσθητος σφυγμός είναι εκείνος, στον οποίο το αγγείο δείχνει λεπτότερο από το κανονικό. Αυτό συνήθως σημαίνει κενότητα αίματος ή κενότητα yin.
Ολισθηρός σφυγμός και τραχύς - άγριος σφυγμός:
Ένας ολισθηρός σφυγμός είναι εκείνος που κινείται ελεύθερα. Συνήθως παρατηρείται σε υγιείς ανθρώπους, ιδιαίτερα έγκυες γυναίκες.
Στην ασθένεια, συνδέεται με φλέγμα - καταρροή ή στάση των τροφών.
Ο τραχύς σφυγμός είναι το αντίθετο από τον ολισθηρό σφυγμό, δηλαδή, είναι εκείνος που δεν ρέει ομαλά. Εμφανίζεται συχνά σε πρότυπα στάσης του αίματος και διπλής κενότητας του qi και του αίματος.
Σφυγμός ‟σαν χορδή ‟:
Είναι ένας μακρύς τεντωμένος - τσιτωμένος παλμός, που γίνεται αισθητός σαν σφιγμένη χορδή μουσικού οργάνου.
Σχετίζεται με νόσο στο ήπαρ και στην χοληδόχο κύστη (ιδιαίτερα σε ανοδική υπερδραστηριότητα του ηπατικού yang).
Συνδέεται, επίσης, με φλέγμα - καταρροή, που χαρακτηρίζεται τυπικά από σφυγμό, που είναι ολισθηρός και ‟σαν χορδή‟.
Ένας σφυγμός ισχυρός και ‟σαν χορδή‟ ονομάζεται ‟σφικτός σφυγμός‟ και συνδέεται με κρύο και πόνο.
Διακοπτόμενος σφυγμός:
Είναι αυτός που παραλείπει περιοδικά ένα κτύπο. Τρεις τύποι προσδιορίζονται:
- Με αναπήδηση: Ένας σφυγμός που είναι αργός, με παύσεις σε ακανόνιστα χρονικά διαστήματα. Παρατηρείται κυρίως σε κρύο, φλέγμα και σε πρότυπα στάσης αίματος. Μπορεί επίσης να παρατηρηθεί σε διπλή κενότητα qi και αίματος.
- Διαλείπων: Ένας σφυγμός που έχει μεγάλες παύσεις σε σχετικά τακτά χρονικά διαστήματα και είναι μαλακός και ασθενής. Έχει παρατηρηθεί σε εξασθένηση του σπλαχνικού qi, στον πόνο, τρόμο ή φόβο και σε τραυματισμούς από κτυπήματα και πτώσεις.
- Παραλείπων: Ένας ταχύς σφυγμός με παύσεις σε ακανόνιστα χρονικά διαστήματα. Έχει παρατηρηθεί σε κορεσμό ζέστης και στασιμότητας qi, αίματος ή τροφών. Μπορεί επίσης να είναι ένα σημάδι εξασθενημένου σπλαχνικού qi.
ΨΗΛΑΦΗΣΗ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ
Η ψηλάφηση του σώματος περιλαμβάνει την αίσθηση της επιφάνειας του σώματος με το χέρι, για να προσδιοριστεί η παρουσία ζέστης, κρύου, υγρασίας, διάτασης και πόνου και να παρατηρηθεί η αντίδραση του ατόμου στην πίεση. Ψηλάφηση εφαρμόζεται σε διάφορα μέρη, κυρίως στο δέρμα, άκρα, κοιλιά και σε ορισμένα σημεία βελονισμού.
Η ψηλάφηση καταλήγει στην διάγνωση του θεραπευτή για την κατάσταση της υγείας του θεραπευομένου, καθώς είναι η τελευταία από τις Τέσσερις Εξετάσεις.
Τα παθολογικά συμπτώματα που συγκεντρώθηκαν κατά την διάρκεια της διάγνωσης, θα επιτρέψουν στον θεραπευτή να προχωρήσει στον προσδιορισμό προτύπων.
Οι Τέσσερις Εξετάσεις (Ι)
Οι Τέσσερις Εξετάσεις (ΙΙ)
Πηγή:
Nigel Wiseman, Εισαγωγή στην Κινεζική Ιατρική