Το ‟yin‟ και ‟yang‟ αρχικά αναφέρεται σε τοπογραφία. Ως ‟yin‟ σχετικιστικά ορίζεται η βόρεια πλευρά ενός βουνού και ως ‟yang‟ ορίζεται η νότια πλευρά του βουνού.
Τι είναι τα ‟yin‟ και ‟yang‟;
Οι κοσμολόγοι έχουν δανειστεί τους όρους, για να συμβολίσουν δύο κατηγορίες από μυριάδες ζεύγη-δίπολα αντικειμένων και φαινομένων, που σχετίζονται μεταξύ τους με παρόμοιους τρόπους. Σκοτάδι - φως, νύκτα - ημέρα, Σελήνη - Ήλιος, θηλυκό - αρσενικό, κάτω - επάνω, μέσα - έξω, στάση - κίνηση.
Το σύστημα Yin-Yang δεν είναι ένα πρωτόγονο σύστημα κατηγοριοποίησης των πραγμάτων. Τα ζεύγη yin-yang σχετίζονται με διάφορους τρόπους. Έχουν τις ρίζες τους το ένα στο άλλο, πράγμα που σημαίνει ότι είναι αλληλοεξαρτώμενα.
ΠΗΓΗ: https://mulpix.com/post/1010885311685437109.html
Έτσι, δεν υπάρχει επάνω χωρίς κάτω, εσωτερικό χωρίς εξωτερικό, άνδρας χωρίς γυναίκα. Ορισμένα yin-yang αντικείμενα και φαινόμενα έχουν μία αμοιβαία περιοριστική σχέση. Για παράδειγμα, το κρύο συγκρατεί τη θερμότητα, η ακινησία μπορεί να εμποδίσει την κίνηση.
Τα yin-yang αντικείμενα και φαινόμενα μπορούν δυνητικά να διαιρούνται περαιτέρω σε yin-yang συστατικά. Για παράδειγμα, εάν η κίνηση είναι yang -σε διάκριση προς την ακινησία, που είναι yin, μπορεί να υποδιαιρεθεί σε yin και yang μορφές. Επειδή ‟μέσα‟ και ‟κάτω‟ είναι yin, ενώ ‟έξω‟ και ‟πάνω‟ είναι yang, η προς τα μέσα και προς τα κάτω κίνηση είναι σχετικό yin, ενώ η προς τα έξω και προς τα πάνω κίνηση είναι σχετικό yang.
Αυτό παραδοσιακά εκφράζεται ως εξής: κίνηση προς τα κάτω και προς τα μέσα είναι yin μέσα στο yang, ενώ ανοδική και προς τα έξω κίνηση είναι yang μέσα στο yang. Στο διάγραμμα του Tai Ji που χρησιμοποιείται για να συμβολίσει το yin-yang, οι δύο τελείες αντιπροσωπεύουν yin μέσα στο yang και yang εντός του yin.
Πλάνες σχετικά με το yin και το yang
Οι Δυτικοί σπουδαστές δυσκολεύονται συχνά στην κατανόηση του yin-yang, επειδή το συγχέουν με το καλό και το κακό.
Στην κουλτούρα μας, το φως και το σκοτάδι υποδηλώνουν - υπαινίσσονται το καλό και το κακό και, ως εκ τούτου, σχετίζονται μεταξύ τους με μια σαφή ηθική ιεραρχία. Αυτές οι αντιλήψεις δεν υπάρχουν στο σύστημα Yin-Yang. Τα yin και yang είναι αλληλοεξαρτώμενα, ώστε κανένα δεν μπορεί να είναι προτιμότερο από το άλλο.
Μια άλλη κοινή πλάνη έγκειται στην πεποίθηση ότι yin και yang (και κάθε άλλη διάσταση της Κινεζικής Ιατρικής) προέρχονται από τον Ταοϊσμό. Οι έννοιες του yin-yang επινοήθηκαν από κοσμολόγους και πρώιμους επιστήμονες-στοχαστές, οι οποίοι δεν είχαν καμία σχέση με κάποια συγκεκριμένη κοινωνική φιλοσοφία.
Η υπεροχή του yin-θηλυκού πάνω στο yang-αρσενικό είναι μια από τις πιο γνωστές έννοιες στα πρώτα στάδια εξέλιξης της φιλοσοφίας Τάο. Ωστόσο, αυτό δεν αντανακλά μία Ταοϊστική προενασχόληση με την κοσμολογία Yin-Yang, αλλά περισσότερο μία γενική έμφαση στην ισορροπία και στην σημασία γενικότερων αξιών, που είναι υποτιμημένες στην ανθρώπινη κοινωνία.
Yin και yang στο ανθρώπινο σώμα
Το Yin-Yang εφαρμόζεται στην Ιατρική με πολλούς τρόπους. Για παράδειγμα, ταξινομούνται τα μέρη του σώματος. Το επάνω μέρος του σώματος είναι yang, ενώ το κάτω μέρος του σώματος είναι yin. Το εξωτερικό είναι yang, ενώ το εσωτερικό είναι yin. Η πλάτη και οι ώμοι είναι yang, ενώ το στήθος και η κοιλιά είναι yin.
Σε αυτές τις αποδόσεις, συναντούμε και πάλι την σχετικότητα των όρων, που εμπεριέχονται στους αρχικούς τοπογραφικούς ορισμούς και στις κοσμολογικές εφαρμογές. Για παράδειγμα, οι ώμοι και η πλάτη είναι yang σε σχέση με το στήθος και την κοιλιά, που είναι yin. Ωστόσο, επειδή το στήθος είναι σε υψηλότερη θέση από την κοιλιά, είναι σχετικά yang. Επειδή η κοιλιά είναι σε χαμηλότερη θέση, είναι σχετικά yin. Το στήθος είναι, επομένως, το yang στο yin, ενώ η κοιλιά είναι το yin μέσα στο yin.
Η ίδια σχετικότητα παρατηρείται και στα εσωτερικά όργανα. Επειδή το εσωτερικό είναι yin, είναι φυσικό τα εσωτερικά όργανα να ταξινομούνται ως yin.
Παρ' όλα αυτά, γίνεται διάκριση μεταξύ δύο κατηγοριών εσωτερικών οργάνων: τα συμπαγή Zang, τα οποία είναι yin και τα κενά - κοίλα Fu, τα οποία είναι yang.
Zang είναι το Ήπαρ, η Καρδιά, ο Σπλήνας, οι Πνεύμονες και τα Νεφρά, τα οποία ασχολούνται κυρίως με τα εσωτερικά προϊόντα του σώματος (qi και αίμα).
Fu είναι το Στομάχι, το Λεπτό Έντερο, το Παχύ Έντερο, η Χοληδόχος Κύστη και η Ουροδόχος Κύστη, τα οποία ασχολούνται κυρίως με τις τροφές και τα απορρίμματα -την ύλη που εισέρχεται στο σώμα από το εξωτερικό, περνάει μέσα από το σώμα και αποβάλλεται από αυτό.
Ως εκ τούτου, παρότι και τα Zang και τα Fu είναι yin, μπορούν να υποδιαιρεθούν σε yin και yang: τα εσωτερικά προσανατολισμένα Zang είναι yin μέσα στο yin, ενώ τα εξωτερικά προσανατολισμένα Fu είναι yang μέσα στο yin.
Επιπλέον, καθένα από τα σπλάχνα έχει ουσιαστικές/στατικές και λειτουργικές/ενεργές πτυχές. Αυτά χαρακτηρίζονται ως yin και yang, αντίστοιχα. Καρδιά yin, για παράδειγμα, είναι μια ουσιαστική πτυχή της καρδιάς, με τάση προς ηρεμία και αργό καρδιακό παλμό (και βραδυκαρδία). Καρδιά yang είναι η ενεργή μορφή της καρδιάς με τάση προς ταχυπαλμία (και ταχυκαρδία).
Έτσι, το yin και το yang τέμνουν κατά πλάτος τις σύγχρονες διακρίσεις μας για την ουσία και τις λειτουργίες.
Απτό και αδρανές έναντι διάχυτου και ενεργού
Αναμφισβήτητα η μεγαλύτερη συμβολή του Yin-Yang στην Ιατρική είναι η έννοια της συνολικής φυσιολογικής ισορροπίας.
Το qi έχει δύο πτυχές -μία απτή αδρανή μορφή και μία διάχυτη ενεργή μορφή. Αυτές ταξινομούνται σύμφωνα με την αντίληψη Yin-Yang ως yin qi και yang qi αντίστοιχα. Στο σώμα, το yin qi αναφέρεται στο στερεό υλικό, καθώς και στα υγρά συστατικά (σωματικά υγρά και αίμα), ενώ το yang qi είναι εκείνη η δύναμη που τροφοδοτεί όλες τις κινήσεις και τη μετασχηματιστική δραστηριότητα, καθώς και την παροχή θερμότητας.
Τα yin και yang είναι αλληλοεξαρτώμενα και αμοιβαία συγκρατούμενα. Ως εκ τούτου, yin qi (στερεά και υγρά) και yang qi (η θεμελιώδης αρχή της δράσης) θεωρήθηκαν ότι είναι αλληλεξαρτώμενα και αμοιβαίως συγκρατούμενα.
Yin και yang στην ιδιοσυστασία
Όταν ένα άτομο είναι υγιές, οι yin και yang πτυχές και λειτουργίες του σώματος είναι ‟σε αρμονία‟ -ή, χρησιμοποιώντας μία πιο οικεία μεταφορά, ‟σε ισορροπία‟.
Πολύ συχνά, υπάρχουν μικρές οργανικές ανισορροπίες. Οι άνθρωποι που έχουν περισσότερο yang απ' ότι yin τείνουν να είναι λεπτοί και νευρώδεις με σκοτεινή, μερικές φορές λιπαρή ή ξηρή επιδερμίδα. Τείνουν να είναι δραστήριοι και μπορούν να τρώνε πολύ, χωρίς να αποκτούν λίπος.
Οι άνθρωποι με περισσότερο yin απ' ότι yang τείνουν να είναι παχείς και πλαδαροί. Κουράζονται εύκολα και αισθάνονται το κρύο. Αν και μπορεί να μην τρώνε πολύ, τείνουν να είναι υπέρβαροι.
Οι δύο τύποι είναι ευπαθείς σε διάφορους τύπους ασθένειας. Οι άνθρωποι με περισσότερο yang απ' ότι yin είναι ευπρόσβλητοι σε yang επιρροές (καλοκαιρινή ζέστη, φωτιά, ξηρότητα) και ευάλωτοι σε καταστάσεις ζέστης. Οι άνθρωποι με περισσότερο yin απ' ότι yang είναι ευπρόσβλητοι σε yin επιρροές (κρύο, υγρασία) και ευάλωτοι σε ψυχρότερες συνθήκες.
Το ενδιαφέρον για την ιδιοσυστασία είναι ένα παράδειγμα της ολιστικής προσέγγισης που χαρακτηρίζει την Kινεζική Iατρική.
Yin και yang στην παθολογία
Όταν ένα άτομο είναι υγιές, οι yin και yang πτυχές του σώματος είναι σε αρμονία - ισορροπία. Στην ασθένεια, yin και yang είναι σε δυσαρμονία.
Η ασθένεια οφείλεται σε πολλές και διαφορετικές αιτίες, αλλά είναι σχεδόν πάντα συνδεδεμένη με την διαταραχή της φυσιολογικής σχέσης yin-yang του σώματος. Η διαταραχή αυτή μπορεί να λάβει διάφορες μορφές, ανάλογα με την φύση και την θέση της νόσου.
Σε γενικές γραμμές, ωστόσο, όταν η ισορροπία μεταξύ yang qi και yin σωματικών υγρών είναι διαταραγμένη, οδηγεί σε αλλαγές στην θερμότητα του σώματος, στην σωματική δραστηριότητα, καθώς και στην κατάσταση των υγρών.
Κρύο* - Yin
Όταν το σώμα γίνεται πιο κρύο από το κανονικό, η δραστηριότητα μειώνεται.
Το άτομο έχει την τάση να βρίσκεται σε κουλουριασμένη στάση του σώματος για τη διατήρηση της θερμότητας.
Η κυκλοφορία του αίματος επιβραδύνεται, ώστε το πρόσωπο να γίνεται ωχρό και ο σφυγμός πιο αργός.
Ταυτόχρονα, σταματά η εφίδρωση, προκειμένου να διατηρηθεί η σωματική θερμότητα και τα υγρά είναι πιο άφθονα: το στόμα είναι υγρό, το επίστρωμα της γλώσσας γίνεται υγρό και τα ούρα τείνουν να γίνουν άφθονα και άχρωμα.
Ζέστη* - Yang
Όταν το σώμα γίνεται θερμότερο από το κανονικό, η θερμότητα που εκπέμπει μπορεί να γίνει αισθητή αντικειμενικά με ψηλάφηση ή υποκειμενικά από το θεραπευόμενο.
Παράλληλα, η δραστηριότητα αυξάνει: το άτομο τείνει να αποτινάξει τα ρούχα και τα κλινοσκεπάσματα και να τεντώσει τα άκρα, το πρόσωπο αναψοκοκκινίζει, ο σφυγμός γίνεται πιο γρήγορος.
Επιπλέον, η πλεονάζουσα θερμότητα αποβάλλεται μέσω του ιδρώτα.
Τα υγρά εξαντλούνται, ώστε το στόμα, ο λαιμός και το επίχρισμα της γλώσσας μπορεί να γίνουν ξηρά.
Τα κόπρανα μπορεί να αφυδατωθούν και να μην αποβάλλονται, το άτομο να γίνεται δυσκοίλιο.
Τα ούρα μπορεί να γίνουν λιγοστά, κοκκινωπά και πιο πυκνά.
| Δυσαρμονίες Yin - Yang | ||
| Yin - Yang | Yin συνθήκες (το yin είναι ισχυρότερο από το κανονικό / το yang είναι ασθενέστερο από το κανονικό) |
Yang συνθήκες (το yang είναι ισχυρότερο από το κανονικό / το yin είναι ασθενέστερο από το κανονικό) |
| Θερμοκρασία | Ψηλαφητή ή υποκειμενική αίσθηση κρύου. | Ψηλαφητή ή υποκειμενική αίσθηση ζέστης. |
| Δραστηριότητα και φυσιολογία |
Κουλουριασμένη
στάση σώματος. Αργός σφυγμός. |
Πετάει ρούχα και
κλινοσκεπάσματα, τεντώνει τα άκρα. Αϋπνία, αίσθημα παλμών της καρδιάς, διέγερση. Γρήγορος σφυγμός. |
| Υγρά | Δεν διψά. Άφθονα άχρωμα ούρα. Ασχημάτιστα κόπρανα |
Διψά. Λιγοστά, κοκκινωπά ούρα. Στεγνά κόπρανα, δυσκοίλιος. |
ΠΗΓΗ:
Nigel Wiseman, Εισαγωγή στην Κινεζική Ιατρική
*Οι όροι ‟κρύο‟ και ‟ζέστη‟ εκφράζουν μία παθολογική διαδικασία, η οποία έχει προκαλέσει μείωση των ζωτικών λειτουργιών του σώματος ή αντίθετα αύξηση τους. Η κλασική συμπτωματολογία είναι:
Κρύο
Επιθυμία για ανάπαυση, Επιθυμία για ζεστασιά, Ωχρή όψη, Υγρό επίχρισμα γλώσσας, Ωχρή γλώσσα, Άφθονη παραγωγική απόχρεμψη, Ο ασθενής είναι ήρεμος και δε μιλάει πολύ, Απουσία δίψας, Κοπιώδης και διάφανη ούρηση, Μαλακά κόπρανα, Αργός σφυγμός.
Ζέστη
Ανησυχία, Επιθυμία για κρύα ποτά, Ερυθρότητα στο πρόσωπο, Κίτρινο-καφέ ξηρό επίχρισμα γλώσσας, Κόκκινη γλώσσα, Λιγοστή κίτρινο - πράσινη απόχρεμψη, Ο ασθενής μιλάει πολύ, Αυξημένη δίψα, Μικρή ποσότητα σκουρόχρωμων ούρων, Δυσκοιλιότητα, Γρήγορος σφυγμός.
