Εξηγώντας τα πράγματα με φυσικούς νόμους
Στους παλιούς καιρούς, οι Κινέζοι -όπως και οι περισσότερες ανθρώπινες κοινωνίες- απέδιδαν συχνά τις ασθένειες σε κακά πνεύματα ή θυμωμένους προγόνους.
Καθώς η Κινεζική Ιατρική άρχισε να παίρνει μορφή, αναπτύχθηκε η ιδέα ότι το σώμα αποτελείται από διαφορετικά όργανα, ότι κάθε όργανο εκτελεί διαφορετικές λειτουργίες για να εξασφαλίσει την υγεία μας και ότι η ασθένεια ήταν ένας κλονισμός, μια διάσπαση αυτών των λειτουργιών για διάφορους λόγους.
Αυτή η επαναστατική ιδέα βασιζόταν στην παρατήρηση ότι το σύμπαν και το ανθρώπινο σώμα κινούνται από ορισμένους φυσικούς νόμους και όχι από την απόλαυση ή την οργή πνευμάτων, δαιμόνων και προγόνων.
Με την αποκάλυψη αυτών των νόμων, οι πρώιμοι Κινέζοι γιατροί ήταν σε θέση όχι μόνο να κατανοήσουν το σώμα και τις λειτουργίες του, αλλά και να καταλάβουν πώς προκύπτει η ασθένεια και πώς μπορεί να προληφθεί και να θεραπευτεί.
Ομοιότητες με την σύγχρονη Δυτική Ιατρική
Η ιδέα της σύνδεσης υγείας και ασθένειας με τους φυσικούς νόμους προέκυψε στην αρχαία Ελλάδα, περίπου την ίδια στιγμή με την Κίνα. Έτσι, υπάρχουν σημαντικές ομοιότητες μεταξύ των ιατρικών παραδόσεων Ανατολής και Δύσης.
Δεν είναι περίεργο, λοιπόν, ότι πολλές πτυχές της Κινεζικής Ιατρικής έχουν μια εντυπωσιακή ομοιότητα με την Δυτική Ιατρική.
Για παράδειγμα, η Κινεζική Ιατρική, όπως η Δυτική, προϋποθέτει ότι οι πνεύμονες διαρκώς διαστέλλονται και συστέλλονται σαν ένα φυσερό για να απορροφήσουν τον αέρα που είναι αναγκαίος για την διατήρηση της ζωής.
Παρατηρεί ότι το πεπτικό σύστημα απορροφά τις θρεπτικές ουσίες από τις τροφές και ότι τα νεφρά είναι υπεύθυνα για την παραγωγή των ούρων. Προϋποθέτει επίσης ότι η ασθένεια μπορεί να προκληθεί από βλαπτικά παθογόνα, που εισέρχονται στο σώμα από το εξωτερικό ή από την διάσπαση των λειτουργιών μέσα στο σώμα.
Η διάγνωση ακολουθεί επίσης μια παρόμοια βασική προσέγγιση, τον προσδιορισμό της φύσης της ασθένειας από παρατηρήσιμους δείκτες παθολογικών αλλαγών.
Αυτές οι ομοιότητες υπάρχουν, επειδή οι γιατροί προσπάθησαν να εξηγήσουν την υγεία και την ασθένεια με τους όρους των φαινομένων που παρατηρούνται.
Αυτή η προσέγγιση υποστηρίζει ότι τα φαινόμενα έχουν φυσικά αίτια και ότι οι λειτουργίες έχουν φυσικό υπόβαθρο.
Διαφορές με την σύγχρονη Δυτική Ιατρική
Παρά τις ομοιότητες, η Κινεζική περιγραφή των ανθρωπίνων φυσιολογικών και παθολογικών διαδικασιών διαφέρει σημαντικά από αυτή της βιοϊατρικής. Αντιλαμβάνεται, για παράδειγμα, ότι ο σπλήνας ως όργανο φέρει την κύρια ευθύνη για την εξαγωγή θρεπτικών συστατικών από τις τροφές, ενώ η Δυτική Ιατρική θεωρεί ότι είναι μέρος του λεμφικού συστήματος.
Η Κινεζική Ιατρική κατανοεί το ήπαρ ως υπεύθυνο για την αποθήκευση του αίματος και την ομαλή ροή του ζωτικού συστατικού qi στο σώμα και όχι ως το χημικό εργοστάσιο του σώματος, σύμφωνα με την σύγχρονη Ιατρική.
Επιπλέον, οι προ-μοντέρνοι Κινέζοι γιατροί ποτέ δεν εξέλαβαν το ρόλο των βακτηρίων και των ιών ως αιτία της νόσου. Απέδωσαν ορισμένες ασθένειες σε φυσικές αιτίες, όπως άνεμος, ζέστη, κρύο, υγρασία, αλλά ποτέ δεν ανέπτυξαν την τεχνολογία για την παρατήρηση των μικροοργανισμών που η Δυτική Ιατρική αναγνωρίζει ως την αιτία πολλών ασθενειών.
Για να μπούμε στο νόημα αυτών των διαφορών, πρέπει να κατανοήσουμε τις γνωστικές λειτουργίες που επηρεάζουν την ανάπτυξη της Ιατρικής στην Ανατολή και την Δύση.
Η αναλυτική προσέγγιση
Η απόπειρα να ερμηνευθούν φυσιολογικά και παθολογικά φαινομένα από την άποψη του σωματικού υπόβαθρου εξαρτάται από την ανάλυση. Στον φυσιολογικό κόσμο, αυτό απαιτεί τον εντοπισμό συγκεκριμένων οργάνων και απόδοση λειτουργιών στα όργανα αυτά. Τόσο η Κινεζική, όσο και η Δυτική Ιατρική έχουν εφαρμόσει αυτή την αναλυτική προσέγγιση αποδίδοντας λειτουργίες στα όργανα του σώματος.
Ωστόσο, η Δυτική Ιατρική έχει ακολουθήσει την περαιτέρω αναλυτική προσέγγιση. Έχει διαιρέσει το σώμα σε όλο και μικρότερα τμήματα. Έχει διαχωρίσει τα όργανα στα συστατικά τους μέρη και εξηγεί συγκεκριμένες πλευρές των λειτουργιών του οργάνου από την άποψη των τμημάτων αυτών.
Αυτή η λεπτομερής ανάλυση κατέστη δυνατή μόνο με την ανάπτυξη της τεχνολογίας για την παρατήρηση αντικειμένων και φαινομένων αόρατων με γυμνό μάτι. Με την εφεύρεση του μικροσκοπίου και την ανάπτυξη της βιοχημείας, η Δυτική Ιατρική ήταν σε θέση να αποκαλύψει ένα τεράστιο όγκο λεπτομερειών σχετικά με την λειτουργία του ανθρωπίνου σώματος.
Στην Κινεζική Ιατρική, η αναλυτική προσέγγιση δεν αναπτύχθηκε ποτέ πέρα από την παρατήρηση των φαινομένων με γυμνό μάτι.
Το νεφρό, για παράδειγμα, είναι ‟το νεφρό‟ και δεν έχει κατατμηθεί σε φλοιό, μυελό, στύλους, κάλυκες κλπ.
Η μακροσκοπική προσέγγιση
Αντί να αναλύουν τα πάντα σε όλο και μικρότερα τμήματα, οι πρώιμοι Κινέζοι γιατροί εφάρμοσαν την έννοια του Qi και τα συστήματα αντιστοιχίας -του Yin-Yang και των Πέντε Φάσεων- που είχαν αναπτυχθεί στον χώρο της κοσμολογίας.
Αυτό τους επέτρεψε να μάθουν για το ανθρώπινο σώμα και τις διαδικασίες για την υγεία και την ασθένεια με την εξαγωγή συμπερασμάτων από τις παρατηρήσεις του σύμπαντος. Το σύστημα αντιστοιχιών ώθησε την υπόθεση ότι οι νόμοι του μακρόκοσμου μπορούν να εφαρμόζονται στον μικρόκοσμο του σώματος. Αυτό αναφέρεται συχνά ως ‟μακροσκοπική εστίαση‟, που διακρίνεται από την μικροσκοπική εστίαση της σύγχρονης Ιατρικής.
Αυτή η εστίαση αποτελεί ένα κεφάλαιο στην ολιστική φύση της Κινεζικής Ιατρικής, που την ξεχωρίζει από την Δυτική Ιατρική.
ΠΗΓΗ:
Nigel Wiseman, Εισαγωγή στην Κινεζική Ιατρική
Στους παλιούς καιρούς, οι Κινέζοι -όπως και οι περισσότερες ανθρώπινες κοινωνίες- απέδιδαν συχνά τις ασθένειες σε κακά πνεύματα ή θυμωμένους προγόνους.
Καθώς η Κινεζική Ιατρική άρχισε να παίρνει μορφή, αναπτύχθηκε η ιδέα ότι το σώμα αποτελείται από διαφορετικά όργανα, ότι κάθε όργανο εκτελεί διαφορετικές λειτουργίες για να εξασφαλίσει την υγεία μας και ότι η ασθένεια ήταν ένας κλονισμός, μια διάσπαση αυτών των λειτουργιών για διάφορους λόγους.
Αυτή η επαναστατική ιδέα βασιζόταν στην παρατήρηση ότι το σύμπαν και το ανθρώπινο σώμα κινούνται από ορισμένους φυσικούς νόμους και όχι από την απόλαυση ή την οργή πνευμάτων, δαιμόνων και προγόνων.
Με την αποκάλυψη αυτών των νόμων, οι πρώιμοι Κινέζοι γιατροί ήταν σε θέση όχι μόνο να κατανοήσουν το σώμα και τις λειτουργίες του, αλλά και να καταλάβουν πώς προκύπτει η ασθένεια και πώς μπορεί να προληφθεί και να θεραπευτεί.
Ομοιότητες με την σύγχρονη Δυτική Ιατρική
Η ιδέα της σύνδεσης υγείας και ασθένειας με τους φυσικούς νόμους προέκυψε στην αρχαία Ελλάδα, περίπου την ίδια στιγμή με την Κίνα. Έτσι, υπάρχουν σημαντικές ομοιότητες μεταξύ των ιατρικών παραδόσεων Ανατολής και Δύσης.
Δεν είναι περίεργο, λοιπόν, ότι πολλές πτυχές της Κινεζικής Ιατρικής έχουν μια εντυπωσιακή ομοιότητα με την Δυτική Ιατρική.
Για παράδειγμα, η Κινεζική Ιατρική, όπως η Δυτική, προϋποθέτει ότι οι πνεύμονες διαρκώς διαστέλλονται και συστέλλονται σαν ένα φυσερό για να απορροφήσουν τον αέρα που είναι αναγκαίος για την διατήρηση της ζωής.
Παρατηρεί ότι το πεπτικό σύστημα απορροφά τις θρεπτικές ουσίες από τις τροφές και ότι τα νεφρά είναι υπεύθυνα για την παραγωγή των ούρων. Προϋποθέτει επίσης ότι η ασθένεια μπορεί να προκληθεί από βλαπτικά παθογόνα, που εισέρχονται στο σώμα από το εξωτερικό ή από την διάσπαση των λειτουργιών μέσα στο σώμα.
Η διάγνωση ακολουθεί επίσης μια παρόμοια βασική προσέγγιση, τον προσδιορισμό της φύσης της ασθένειας από παρατηρήσιμους δείκτες παθολογικών αλλαγών.
Αυτές οι ομοιότητες υπάρχουν, επειδή οι γιατροί προσπάθησαν να εξηγήσουν την υγεία και την ασθένεια με τους όρους των φαινομένων που παρατηρούνται.
Αυτή η προσέγγιση υποστηρίζει ότι τα φαινόμενα έχουν φυσικά αίτια και ότι οι λειτουργίες έχουν φυσικό υπόβαθρο.
Διαφορές με την σύγχρονη Δυτική Ιατρική
Παρά τις ομοιότητες, η Κινεζική περιγραφή των ανθρωπίνων φυσιολογικών και παθολογικών διαδικασιών διαφέρει σημαντικά από αυτή της βιοϊατρικής. Αντιλαμβάνεται, για παράδειγμα, ότι ο σπλήνας ως όργανο φέρει την κύρια ευθύνη για την εξαγωγή θρεπτικών συστατικών από τις τροφές, ενώ η Δυτική Ιατρική θεωρεί ότι είναι μέρος του λεμφικού συστήματος.
Η Κινεζική Ιατρική κατανοεί το ήπαρ ως υπεύθυνο για την αποθήκευση του αίματος και την ομαλή ροή του ζωτικού συστατικού qi στο σώμα και όχι ως το χημικό εργοστάσιο του σώματος, σύμφωνα με την σύγχρονη Ιατρική.
Επιπλέον, οι προ-μοντέρνοι Κινέζοι γιατροί ποτέ δεν εξέλαβαν το ρόλο των βακτηρίων και των ιών ως αιτία της νόσου. Απέδωσαν ορισμένες ασθένειες σε φυσικές αιτίες, όπως άνεμος, ζέστη, κρύο, υγρασία, αλλά ποτέ δεν ανέπτυξαν την τεχνολογία για την παρατήρηση των μικροοργανισμών που η Δυτική Ιατρική αναγνωρίζει ως την αιτία πολλών ασθενειών.
Για να μπούμε στο νόημα αυτών των διαφορών, πρέπει να κατανοήσουμε τις γνωστικές λειτουργίες που επηρεάζουν την ανάπτυξη της Ιατρικής στην Ανατολή και την Δύση.
Η αναλυτική προσέγγιση
Η απόπειρα να ερμηνευθούν φυσιολογικά και παθολογικά φαινομένα από την άποψη του σωματικού υπόβαθρου εξαρτάται από την ανάλυση. Στον φυσιολογικό κόσμο, αυτό απαιτεί τον εντοπισμό συγκεκριμένων οργάνων και απόδοση λειτουργιών στα όργανα αυτά. Τόσο η Κινεζική, όσο και η Δυτική Ιατρική έχουν εφαρμόσει αυτή την αναλυτική προσέγγιση αποδίδοντας λειτουργίες στα όργανα του σώματος.
Ωστόσο, η Δυτική Ιατρική έχει ακολουθήσει την περαιτέρω αναλυτική προσέγγιση. Έχει διαιρέσει το σώμα σε όλο και μικρότερα τμήματα. Έχει διαχωρίσει τα όργανα στα συστατικά τους μέρη και εξηγεί συγκεκριμένες πλευρές των λειτουργιών του οργάνου από την άποψη των τμημάτων αυτών.
Αυτή η λεπτομερής ανάλυση κατέστη δυνατή μόνο με την ανάπτυξη της τεχνολογίας για την παρατήρηση αντικειμένων και φαινομένων αόρατων με γυμνό μάτι. Με την εφεύρεση του μικροσκοπίου και την ανάπτυξη της βιοχημείας, η Δυτική Ιατρική ήταν σε θέση να αποκαλύψει ένα τεράστιο όγκο λεπτομερειών σχετικά με την λειτουργία του ανθρωπίνου σώματος.
Στην Κινεζική Ιατρική, η αναλυτική προσέγγιση δεν αναπτύχθηκε ποτέ πέρα από την παρατήρηση των φαινομένων με γυμνό μάτι.
Το νεφρό, για παράδειγμα, είναι ‟το νεφρό‟ και δεν έχει κατατμηθεί σε φλοιό, μυελό, στύλους, κάλυκες κλπ.
Η μακροσκοπική προσέγγιση
Αντί να αναλύουν τα πάντα σε όλο και μικρότερα τμήματα, οι πρώιμοι Κινέζοι γιατροί εφάρμοσαν την έννοια του Qi και τα συστήματα αντιστοιχίας -του Yin-Yang και των Πέντε Φάσεων- που είχαν αναπτυχθεί στον χώρο της κοσμολογίας.
Αυτό τους επέτρεψε να μάθουν για το ανθρώπινο σώμα και τις διαδικασίες για την υγεία και την ασθένεια με την εξαγωγή συμπερασμάτων από τις παρατηρήσεις του σύμπαντος. Το σύστημα αντιστοιχιών ώθησε την υπόθεση ότι οι νόμοι του μακρόκοσμου μπορούν να εφαρμόζονται στον μικρόκοσμο του σώματος. Αυτό αναφέρεται συχνά ως ‟μακροσκοπική εστίαση‟, που διακρίνεται από την μικροσκοπική εστίαση της σύγχρονης Ιατρικής.
Αυτή η εστίαση αποτελεί ένα κεφάλαιο στην ολιστική φύση της Κινεζικής Ιατρικής, που την ξεχωρίζει από την Δυτική Ιατρική.
ΠΗΓΗ:
Nigel Wiseman, Εισαγωγή στην Κινεζική Ιατρική
