Βασικά συστατικά: Το Essence και το Qi

Το Essence
Το essence (ή ‟ουσιώδες qi‟) είναι αποθηκευμένο στον νεφρό.
Προέρχεται από δύο πηγές, από τους γονείς του ατόμου πριν από την γέννησή του και από τα θρεπτικά συστατικά που προσλαμβάνονται κατά την διάρκεια της ζωής του ατόμου.
Η έννοια του essence χρησιμοποιείται για να εξηγήσει την αναπαραγωγή, την ανάπτυξη, την εξέλιξη και την γήρανση.

Λειτουργίες του essence:
Αναπαραγωγή: Το essence του άνδρα και αυτό της γυναίκας σμίγουν για να παράγουν απογόνους.
Ανάπτυξη και εξέλιξη: Καθώς το essence του νεογέννητου γίνεται σταδιακά ισχυρότερο, το παιδί μεγαλώνει και αναπτύσσεται.
Γήρανση: Μετά την ωρίμανση, το απόθεμα του σώματος σε essence μειώνεται σταδιακά, με αποτέλεσμα την επιδείνωση της υγείας και την πτώση του σθένους στις προχωρημένες ηλικίες.

Παθολογίες του essence:
Το essence είναι επιρρεπές σε ανεπάρκεια. Οι εκδηλώσεις της ανεπάρκειας διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία, στην οποία εμφανίζεται η ανεπάρκεια.
♦ Όταν το essence είναι ανεπαρκές σε μικρά παιδιά, προκαλεί προβλήματα ψυχικής και σωματικής ανάπτυξης.
♦ Όταν το essence καθίσταται ανεπαρκές σε πιο προχωρημένη ηλικία, οδηγεί σε σημάδια πρόωρης γήρανσης και πρόωρη απώλεια των διανοητικών ικανοτήτων.


Το Qi
Το qi έχει παρουσιαστεί ως η αρχή της δραστηριότητας στην φύση και στο σώμα. Εδώ, περιγράφουμε τον σχηματισμό του στο σώμα, τις λειτουργίες του, τα είδη του και τις παθολογίες του.

Σχηματισμός του Qi:
Το qi σαν το συστατικό ενεργοποίησης στο σώμα σχηματίζεται από:
♦ To ουσιώδες qi στον νεφρό,
♦ Το essence των ‟σιτηρών‟ και του νερού που διυλίζεται από το στομάχι και τον σπλήνα και
♦ Το διαυγές qi, δηλαδή, το essence του εισπνεόμενου από τους πνεύμονες αέρα.

Λειτουργίες του Qi:
Κίνηση, διατήρηση, μετατροπή-μεταμόρφωση, άμυνα, θρέψη και θέρμανση του σώματος.
Κίνηση: Το qi κινείται συνεχώς και έτσι ωθεί το αίμα και τα υγρά σε όλο το σώμα.
Διατήρηση: Το qi διατηρεί το αίμα και τα υγρά (πρόληψη αιμορραγίας, υπερβολικής εφίδρωσης, απώλειας ούρων, κλπ).
Μεταμόρφωση: Το qi είναι υπεύθυνο για όλες τις μετατροπές-μεταμορφώσεις των συστατικών, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής του αίματος, των σωματικών υγρών και των ούρων.
Άμυνα: Το qi παρέχει ένα φράγμα ενάντια στην εισβολή των εξωτερικών βλαπτικών στοιχείων (άνεμος, κρύο, ζέστη κλπ).
Θρέψη: Το qi παρέχει τροφή σε όλο το σώμα.
Θέρμανση: Το qi παράγει σωματική θερμότητα.

Είδη του Qi:
Το qi είναι γνωστό με διάφορα ονόματα ανάλογα με την λειτουργία και την τοποθεσία.
Προγονικό qi: Το qi που συμπυκνώνεται στο στήθος και οδηγεί την αναπνοή και την καρδιά.
Αμυντικό qi: Ένα ειδικό qi που ρέει έξω από τα αγγεία και αποτρέπει την εισβολή βλαπτικών στοιχείων.
Δομικό qi: Σε συνδυασμό με το Αμυντικό qi, το Δομικό qi είναι μία μορφή qi, που ρέει με το αίμα μέσα στα αγγεία. Η λειτουργία του είναι να βοηθήσει με την παραγωγή του αίματος και να παρέχει θρέψη στο σώμα, ειδικότερα στα εσωτερικά όργανα.
Σπλαχνικό qi: Είναι αυτό που τροφοδοτεί με ενέργεια την δραστηριότητα των Zang Fu οργάνων. Κάθε όργανο έχει το δικό του qi (qi της καρδιάς, qi του ήπατος, qi του σπλήνα, qi του πνεύμονα, qi του νεφρού).
Qi των Καναλιών: Το qi που περνά μέσα από τα κανάλια - μεσημβρινούς.
Ορθό qi: Δεν είναι μία μορφή qi υπό την στενή έννοια του όρου (ένα διάχυτο, δραστικό συστατικό). Ο όρος αυτός αναφέρεται σε κάθε σωματική διάσταση (συμπεριλαμβανομένου του αίματος, των υγρών, του yin-yang), που έχει ρόλο στην προστασία από ασθένειες και συμβάλλει στην διατήρηση της υγείας. Αντιλαμβανόμαστε το Ορθό qi σε αντίθεση προς το Βλαπτικό qi, το οποίο είναι οποιοσδήποτε παράγοντας που προκαλεί ασθένεια.

Παθολογίες του Qi:
Το qi είναι ευπαθές σε πολλές και διαφορετικές παθολογίες. Οι πιο σημαντικές απ' αυτές είναι η ‟κενότητα του qi‟ και η ‟στασιμότητα του qi‟.
Κενότητα qi: Όταν το qi είναι ανεπαρκές, αδυνατεί να εκτελέσει μία ή περισσότερες από τις λειτουργίες του. Αυτό το χαρακτηρίζουμε ‟κενότητα του qi‟ και εκδηλώνεται με κόπωση και έλλειψη δύναμης, λιποθυμία, εξασθενημένη χαμηλή φωνή, άτονη αναπνοή, μειωμένη όρεξη ή κακή πέψη.
Στασιμότητα qi: Όταν το qi κινείται αργά ή σταματά εντελώς, αυτό το χαρακτηρίζουμε ‟στασιμότητα του qi‟. Οι εκδηλώσεις του είναι μετακινούμενος θαμπός ή ήπιος πόνος, αίσθημα πληρότητας και διάταση.

Άλλες παθολογίες του Qi:
Πτώση του qi, η οποία εκδηλώνεται σε περιπτώσεις πρόπτωσης οργάνων.
Αντιρροή του qi, δηλαδή, η κυκλοφορία του qi σε λάθος κατεύθυνση.
Εμπλοκή του qi, δηλαδή, μία σοβαρή διακοπή του qi στα ‟ανοίγματα‟, που εκδηλώνεται με απώλεια συνείδησης ή με διακοπή κοπράνων και ούρων.

Μεταφράσεις του Qi:
Ο Κινεζικός όρος qi έχει μεταφραστεί διαφορετικά στο πέρασμα των αιώνων. Όταν τα Λατινικά ήταν η ακαδημαϊκή γλώσσα της Δύσης, αποδίδονταν συχνά ως ‟spiritus‟ (αρχικά σήμαινε ‟ανάσα‟, αλλά στην συνέχεια, επίσης, σήμαινε ζωτική δύναμη, ζωογόνο πνεύμα). Έχει μεταφραστεί ακόμη ως ‟πνεύμα‟ (μία Ελληνική λέξη που σημαίνει, επίσης, την αναπνοή).
Στην σύγχρονη εποχή, έχει μεταφραστεί ως ‟ζωτική ανάσα‟, ‟ατμός‟ ή ‟ενέργεια‟, αντανακλώντας την σύγχρονη αδυναμία να κατανοηθεί ως συστατικό.
Έξυπνα, ο ιστορικός Paul Unschuld, το μετέφρασε ως ‟επενέργειες‟.
Στο πλαίσιο της Ιατρικής, τις τελευταίες δεκαετίες, όλο και περισσότερο μεταγράφεται ως ‟qi‟.


ΠΗΓΗ:
Nigel Wiseman, Εισαγωγή στην Κινεζική Ιατρική